Ο αγωγός μεταφοράς ύδατος στα κατεχόμενα της Κύπρου και οι παραβιάσεις του Διεθνούς Δικαίου

Working papers | 03/10/2016 | Ilias Kouskouvelis

Κουσκουβέλης, Η. και Χαΐνογλου, Κ. 2016. Ο αγωγός μεταφοράς ύδατος στα κατεχόμενα της Κύπρου και οι παραβιάσεις του Διεθνούς Δικαίου. Ινστιτούτο Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Αμυντικών Αναλύσεων Working Paper Νο. 1/16-17

Περίληψη

Σε μία από τις προσπάθειές της να εξαλείψει την φυσική, αλλά και πολιτικοοικονομική εξάρτηση των κατεχομένων από την Κυπριακή Δημοκρατία, η Τουρκία προχώρησε στην κατασκευή αγωγού νερού, που θα μεταφέρει νερό από τις τουρκικές ακτές στα Πάναγρα (Geçitköy, κατά την κατοχική μετονομασία). Στόχος είναι να καλυφθούν οι ανάγκες ύδρευσης και άρδευσης των κατεχομένων μέχρι το 2040.  Τα νέα έργα αν και επιβαρύνουν τον τουρκικό κρατικό προϋπολογισμό, τόσο από τον τρόπο ολοκλήρωσής τους, όσο και από τη φύση τους, δείχνουν ξεκάθαρα ότι αποσκοπούν, εκτός της αποκοπής τους από την Κυπριακή Δημοκρατία, στην ενίσχυση της εξάρτησης των κατεχομένων από την Άγκυρα. Η προκλητική συμπεριφορά της Τουρκίας συνιστά παραβίαση της υποχρέωσής της ως μέλος των Ηνωμένων Εθνών να σέβεται την κυριαρχία και εδαφική ακεραιότητα όλων των κρατών, συμπεριλαμβανομένης και της Κυπριακής Δημοκρατίας. Βέβαια, τυπικά, διατηρεί την κυριότητα των πόρων που μεταφέρονται στα κατεχόμενα. Ωστόσο, οι εγκαταστάσεις στα κατεχόμενα, ο αγωγός στην υφαλοκρηπίδα και στα χωρικά ύδατα της Κύπρου, καθώς και η υπαγόρευση των όρων διαχείρισης των πόρων, πλήττουν και συρρικνώνουν την κυριαρχία της Κυπριακής Δημοκρατίας, αμφισβητούν τα κυριαρχικά δικαιώματά της και την ενότητα του εδαφικού της χώρου, παραβιάζοντας θεμελιώδεις αρχές του Διεθνούς Δικαίου, καθώς και αποφάσεις διεθνών οργανισμών. Η ανάλυσή μας παρουσιάζει πρώτον, το γιατί η σχετική συμφωνία μεταξύ Τουρκίας και «ΤΔΒΚ» είναι παράνομη, δεύτερον, το πώς η κατασκευή του εν λόγω αγωγού παραβιάζει τους κανόνες του δικαίου περί στρατιωτικής κατοχής και, τέλος, γιατί το όλο εγχείρημα παραβιάζει και τους κανόνες του δικαίου της θάλασσας.