​Η Συνθήκη Βουλγαρίας-ΠΓΔΜ. Μπορεί να αποτελέσει πρότυπο για τη Συμφωνία Ελλάδας ΠΓΔΜ;

Αναλύσεις | 06/02/2018 | Ilias Kouskouvelis

Με στόχο να συμβάλει στην καλύτερη ενημέρωση, δημοσιεύουμε στα Ελληνικά το κείμενο της Συνθήκης μεταξύ Βουλγαρίας και ΠΓΔΜ, για την οποία έχει συζητηθεί ότι μπορεί να αποτελέσει πρότυπο ενός αντιστοίχου κειμένου μεταξύ Ελλάδας και ΠΓΔΜ.

Η εκτίμησή μας είναι ότι ρόκειται για μία συμφωνία πλαίσιο, η οποία δημιουργεί τη βάση για περαιτέρω βελτίωση των σχέσεων μεταξύ των δύο κρατών. Η Συνθήκη δεν υπεισέρχεται αλλά παραπέμπει στο μέλλον την επίλυση των ακανθωδών ζητημάτων που απασχολούν τα δύο μέρη. Υπό αυτήν την έννοια δεν προσφέρει ιδέες ως προς την αντιμετώπιση των ζητημάτων στις σχέσεις Ελλάδας και ΠΓΔΜ, αλλά μόνο ένα διμερές πλαίσιο, το οποίο μπορεί να βρεθεί σε εκατοντάδες άλλες διμερείς συμφωνίες.

Η επιμέλεια της μετάφρασης από τα Βουλγαρικά ανήκει στον Επίκουρο Καθηγητή του Τμήματος Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας Γιώργο Χρηστίδη. Διαβάστε ολόκληρο το κείμενο της Συνθήκης παρακάτω.

ΣΥΝΘΗΚΗ ΚΑΛΗΣ ΓΕΙΤΟΝΙΑΣ, ΦΙΛΙΑΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΤΗΣ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ

ΚΑΙ ΤΗΣ «ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ»

Η Δημοκρατία της Βουλγαρίας και η «Δημοκρατία της Μακεδονίας» (στο εξής αναφέρονται ως “συμβαλλόμενα μέρη”),

Ξεκινώντας από τη κοινή τους επιθυμία για την περαιτέρω ανάπτυξη της καλής γειτονίας, της φιλίας και τη συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών,

Πεπεισμένοι βαθύτατα για την ανάγκη ανάπτυξης της συνεργασίας στη βάση του αμοιβαίου σεβασμού, της εμπιστοσύνης, της κατανόησης, της καλής γειτονίας και του αμοιβαίου σεβασμού των συμφερόντων των χωρών τους,

Πιστεύοντας ότι η ολοκληρωμένη ανάπτυξη και εμβάθυνση φιλικών, καλών γειτονικών σχέσεων μεταξύ τους ανταποκρίνεται στα συμφέροντα των λαών της Δημοκρατίας της Βουλγαρίας και της «Δημοκρατίας της Μακεδονίας»,

Έχοντας πεισθεί για την ανάγκη ενίσχυσης της ασφάλειας, της ειρήνης, συνεργασίας και εμπιστοσύνης στη Νοτιοανατολική Ευρώπη,

Χαιρετίζοντας την επιδίωξη της «Δημοκρατίας της Μακεδονίας» για ενσωμάτωση στις Ευρωπαϊκές και Ευρωατλαντικές δομές,

Πιστεύοντας ότι ο εποικοδομητικός διάλογος για όλες τις πτυχές των  διμερών τους σχέσεων καθώς και για περιφερειακά και διεθνή ζητήματα θα συμβάλει στην περαιτέρω ανάπτυξη των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών επί ίσοις όροις,

Επαναβεβαιώνοντας τη θεμελιώδη σημασία της κοινής διακήρυξης της 22ας Φεβρουαρίου 1999, στις σχέσεις μεταξύ των δύο κρατών,

Λαμβάνοντας υπόψη την κοινή τους ιστορία, η οποία συνδέει τις δύο χώρες και τους λαούς τους,

Σεβόμενοι τις αρχές του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών

και τα έγγραφα του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, καθώς και τις δημοκρατικές αρχές που κατοχυρώνονται στις πράξεις του Συμβουλίου της Ευρώπης

Συμφώνησαν τα εξής:

Άρθρο 1

Τα δύο συμβαλλόμενα μέρη θα αναπτύξουν περιεκτικές σχέσεις σύμφωνα με τις βασικές αρχές του διεθνούς δικαίου και της καλής γειτονίας.

Άρθρο 2

1. Τα δύο συμβαλλόμενα μέρη θα συνεργαστούν στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών, του Οργανισμού για την Ασφάλεια και την Συνεργασία στην Ευρώπη, του Συμβουλίου της Ευρώπης και άλλους διεθνείς οργανισμούς και φόρουμ.

2. Τα δύο συμβαλλόμενα μέρη θα αναπτύξουν τη συνεργασία μεταξύ τους στον τομέα της ευρωπαϊκής και ευρωατλαντικής ολοκλήρωσης, με στόχο την επιτυχή προετοιμασία της «Δημοκρατίας της Μακεδονίας» για την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στο ΝΑΤΟ. Η βουλγαρική πλευρά θα μοιραστεί την εμπειρία της για να βοηθήσει τη «Δημοκρατία της Μακεδονίας» να πληροί τα απαραίτητα κριτήρια για την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση και θα υποστηρίξει τη «Δημοκρατία της Μακεδονίας» ώστε να λάβει πρόσκληση συμμετοχής στο ΝΑΤΟ, σύμφωνα με τις σχετικές αποφάσεις των συνόδων κορυφής του ΝΑΤΟ.

Άρθρο 3

Τα δύο συμβαλλόμενα μέρη θα συμβάλουν στην ανάπτυξη της συνεργασίας μεταξύ των χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης για την ενίσχυση της κατανόησης, της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή και για την υλοποίηση περιφερειακών έργων στο πλαίσιο της διαδικασίας συγκρότησης της ενωμένης Ευρώπης.

Άρθρο 4

1. Τα δύο συμβαλλόμενα μέρη θα βρίσκονται σε επικοινωνία και θα πραγματοποιήσουν συναντήσεις μεταξύ των εκπροσώπων της κρατικής εξουσίας, σε διαφορετικά επίπεδα για την ανάπτυξη φιλικών σχέσεων και σχέσεων συνεργασίας.

2. Τα δύο συμβαλλόμενα μέρη θα δράσουν από κοινού για τη διατήρηση των επαφών μεταξύ τοπικών αρχών και πολιτών των δύο χωρών.

Άρθρο 5

Δεδομένης της γεωγραφικής εγγύτητάς τους, τα δύο συμβαλλόμενα μέρη θα επιδιώξουν να δημιουργήσουν τις απαραίτητες νομικές, χρηματοοικονομικές και εμπορικές συνθήκες ώστε να διασφαλιστεί η ευρύτερη δυνατή μετακίνηση αγαθών, υπηρεσιών και κεφαλαίων. (Τα συμβαλλόμενα μέρη) θα ενθαρρύνουν αμοιβαίες επενδύσεις και θα εξασφαλίσουν την προστασία τους.

Άρθρο 6

Τα δύο συμβαλλόμενα μέρη θα υποστηρίξουν τη διεύρυνση των τουριστικών ανταλλαγών, καθώς και την ανάπτυξη κατάλληλων μορφών συνεργασίας στον τομέα του τουρισμού.

Άρθρο 7

1. Τα δύο συμβαλλόμενα μέρη θα επεκτείνουν και θα βελτιώσουν τις μεταφορικές διασυνδέσεις και επικοινωνίες μεταξύ τους και στο πλαίσιο των περιφερειακών προγραμμάτων για έργα υποδομής.

2. Τα δύο συμβαλλόμενα μέρη θα επιδιώξουν να διευκολύνουν τελωνειακές και συνοριακές διατυπώσεις για τους επιβάτες και τα εμπορεύματα που διακινούνται μεταξύ τους.

Άρθρο 8

1. Τα δύο συμβαλλόμενα μέρη θα ενθαρρύνουν την ενεργό και απρόσκοπτη συνεργασία στους τομείς του πολιτισμού, της εκπαίδευσης, της υγείας, της κοινωνικής μέριμνας και του αθλητισμού

2. Το αργότερο τρεις μήνες μετά την ημερομηνία έναρξης ισχύος της παρούσας συνθήκης (και) με στόχο την εμβάθυνση της αμοιβαίας εμπιστοσύνης, τα δύο συμβαλλόμενα μέρη θα συγκροτήσουν μια Κοινή Multidisciplinary Επιτροπή Ειδικών επί ίσοις όροις (αρχή της ισότητας) για ιστορικά και εκπαιδευτικά θέματα, για να συμβάλλει  στην  αντικειμενική, στη βάση αυθεντικών και στηριγμένων σε αποδεδειγμένες ιστορικές πηγές, επιστημονική ερμηνεία των ιστορικών γεγονότων. Η Επιτροπή θα παρουσιάσει στις κυβερνήσεις των συμβαλλόμενων μερών ετήσια έκθεση της δουλειάς της.

3. Τα δύο συμβαλλόμενα μέρη θα οργανώσουν με αμοιβαία συμφωνία κοινούς εορτασμούς κοινών ιστορικών γεγονότων και προσωπικοτήτων με στόχο την ενίσχυση των σχέσεων καλής γειτονίας στο πνεύμα των ευρωπαϊκών αξιών.

Άρθρο 9

Τα δύο συμβαλλόμενα μέρη θα καταβάλλουν προσπάθειες για την ελεύθερη διάδοση ιδεών, ενθαρρύνοντας και αναπτύσσοντας  τη συνεργασία τους στη σφαίρα των ΜΜΕ μέσω της χρήσης των δυνατοτήτων των σύγχρονων μέσων επικοινωνίας. (Τα συμβαλλόμενα μέρη) θα εργαστούν για την προστασία των δικαιωμάτων πνευματικής και καλλιτεχνικής ιδιοκτησίας δημιουργών και των δύο πλευρών.

Άρθρο 10

Τα δύο συμβαλλόμενα μέρη θα επεκτείνουν τη συνεργασία τους στο νομική και προξενική σφαίρα και ειδικότερα πάνω σε αστικά, ποινικά και διοικητικά θέματα, καθώς και για την επίλυση ανθρωπιστικών και κοινωνικών προβλημάτων των πολιτών τους.

Άρθρο 11

1. Κανένα από τα συμβαλλόμενα μέρη δεν θα λάβει, υποθάλψει και υποστηρίξει ενέργειες εναντίον του άλλου μέρους που έχουν εχθρικό χαρακτήρα.

2. Κανένα από τα συμβαλλόμενα μέρη δεν θα επιτρέψει η δική του επικράτεια να χρησιμοποιηθεί εναντίον του άλλου από οργανώσεις και ομάδες, που αποσκοπούν στην εκτέλεση ανατρεπτικών, αποσχιστικών ενεργειών και ενεργειών που απειλούν την ειρήνη και την ασφάλεια του άλλου συμβαλλόμενου μέρους.

3. Τα δύο συμβαλλόμενα μέρη δεν έχουν και δεν θα προβάλλουν εδαφικές αξιώσεις μεταξύ τους.

4. Κάθε συμβαλλόμενο μέρος έχει το δικαίωμα να υπερασπιστεί τα δικαιώματα και τα συμφέροντα των πολιτών του στην επικράτεια του άλλου σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.

5. Η «Δημοκρατία της Μακεδονίας» επιβεβαιώνει ότι τίποτε στο Σύνταγμά της δεν μπορεί, ή δεν πρέπει, να ερμηνεύεται ότι αντιπροσωπεύει, ή αντιπροσώπευε, τη βάση για ανάμιξη στις εσωτερικές υποθέσεις της Δημοκρατίας της Βουλγαρίας, με σκοπό την υπεράσπιση του νομικού καθεστώτος και των δικαιωμάτων προσώπων, τα οποία δεν είναι πολίτες της «Δημοκρατίας της Μακεδονίας».

6. Τα δύο συμβαλλόμενα μέρη θα λάβουν αποτελεσματικά μέτρα για την πρόληψη κακοπροαίρετης προπαγάνδας εκ μέρους θεσμικών οργάνων και οργανισμών και θα αποθαρρύνουν τις δραστηριότητες ιδιωτικών φορέων που στοχεύουν να υποκινήσουν τη βία, το μίσος ή άλλες παρόμοιες πράξεις οι οποίες θα μπορούσαν να βλάψουν τη σχέση τους.

Άρθρο 12

1. Εντός τριών μηνών από την έναρξη ισχύος της παρούσας συνθήκης, και τα δύο συμβαλλόμενα μέρη θα θεσπίσουν μικτή διακυβερνητική Επιτροπή. Η Επιτροπή προεδρεύεται από κοινού από τους Υπουργούς Εξωτερικών και περιλαμβάνει ανώτερους υπαλλήλους και των δύο συμβαλλομένων μερών.

2. Η κοινή διακυβερνητική επιτροπή θα διεξαγάγει τακτικές συναντήσεις μία φορά το χρόνο με στόχο την αποτελεσματική εφαρμογή της παρούσας συνθήκης, τη λήψη μέτρων για τη βελτίωση της διμερούς συνεργασίας, καθώς και την επίλυση ζητημάτων που προκύπτουν κατά τη διάρκεια της εφαρμογής της Συνθήκης. Κάθε συμβαλλόμενο μέρος μπορεί, σε περίπτωση ανάγκης, να προτείνει τη διοργάνωση πρόσθετων συνεδριάσεων της Μικτής Διακυβερνητικής Επιτροπής.

Άρθρο 13

1. Η παρούσα συνθήκη υπόκειται σε επικύρωση σύμφωνα με τις συνταγματικές απαιτήσεις των συμβαλλομένων μερών. Αυτή η συνθήκη θα τεθεί σε ισχύ την ημερομηνία της ανταλλαγής εγγράφων επικύρωσης της από τα συμβαλλόμενα μέρη και παραμένει σε ισχύ για αόριστο χρονικό διάστημα.

2. Η παρούσα συνθήκη μπορεί να τροποποιηθεί με γραπτή συγκατάθεση μεταξύ των δύο συμβαλλομένων μερών. Οι τροπολογίες διαπραγματεύονται μέσω του διπλωματικού διαύλου και τίθενται σε ισχύ σύμφωνα με την παράγραφο 1 της παρούσας.

3. Κάθε συμβαλλόμενο μέρος μπορεί να καταγγείλει τη συνθήκη αποστέλλοντας γραπτή ειδοποίηση στο άλλο συμβαλλόμενο μέρος. Η συνθήκη θα παύσει να ισχύει ένα χρόνο μετά την ημερομηνία λήψης αυτής της ειδοποίησης.

Άρθρο 14

Η παρούσα συνθήκη δεν θα ερμηνευτεί με κανέναν τρόπο, ώστε να έρχεται σε αντίθεση με διμερείς ή πολυμερείς συνθήκες στις οποίες και τα συμβαλλόμενα μέρη είναι μέρη.

Συντάχθηκε………………… .. σε ………………………… σε δύο πρωτότυπα αντίγραφα, το κάθε ένα στις επίσημες γλώσσες των συμβαλλομένων μερών – στη βουλγαρική γλώσσα σύμφωνα με το Σύνταγμα της Βουλγαρίας, και στην «μακεδονική» γλώσσα, σύμφωνα με το Σύνταγμα της «Δημοκρατίας της Μακεδονίας», και τα δύο κείμενα έχουν την ίδια ισχύ.

​