Μετά την εκλογή Τραμπ: οι πρώτες εκτιμήσεις

Αναλύσεις | 09/11/2016 | Ilias Kouskouvelis

Η πρώτη βεβαιότητα – μικρής σημασίας – είναι ότι οι δημοσκοπήσεις, παρά και την χρήση επιπλέον νέων τεχνολογιών, στην μεγάλη τους πλειονοψηφία έπεσαν έξω, τουλάχιστον στον αριθμό των εκλεκτόρων. Και αυτό γιατί οι ΗΠΑ είναι μία μεγάλη σε έκταση χώρα και η Αμερική των μέσων και μεσοδυτικών πολιτειών είναι αρκετά διαφορετική από εκείνη της ανατολικής ή της δυτικής ακτής, που συνήθως γνωρίζει ο μέσος Έλληνας ή Ευρωπαίος πολίτης.

Τούτο θα πρέπει να το λάβουν υπόψη τους και οι εγχώριοι σχολιαστές εκ των οποίων, οι περισσότεροι, χωρίς να έχουν πατήσει το πόδι τους στις ΗΠΑ, έσπευσαν και αναλύσεις να κάνουν και να προβλέψουν, αναπαράγοντας βασικά το αφήγημα των μεγάλων Μέσων Ενημέρωσης.

Ως προς την ουσία, το γιατί δηλαδή δεν κέρδισε η Κλίντον, μπορούμε να σκεφτούμε πως:

1. έχασε κάποιες πολιτείες του Βορρά, που είναι παραδοσιακά κάστρα των Δημοκρατικών, στις οποίες οι λευκοί ψηφοφόροι επλήγησαν από την αποβιομηχανοποίησή τους.
2. ενδεχομένως, σε κάποιες πολιτείες, όπως στη Φλώριδα, η λεγόμενη «ισπανική» ψήφος δεν ήταν τόσο συμπαγής, ίσως και λόγω αντίδρασης των Κουβανών εξόριστων στην πρόσφατη συμφωνία με την Κούβα.
3. οι ανακοινώσεις και οι έρευνες, ειδικά η τελευταία, του FBI την έβλαψαν ανεπανόρθωτα.

Η δεύτερη, η αβεβαιότητα, είναι ότι ξέρουμε πολύ λίγα για τον νέο Πρόεδρο, ο οποίος, ήδη, στον πρώτο του μετεκλογικό λόγο, τοποθετήθηκε με διαφορετικό ύφος και περιεχόμενο από ότι προεκλογικά.

Στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής, πέραν του φράχτη με το Μεξικό και του περιορισμού της μετανάστευσης, είχε δηλώσει ότι θα έχει καλύτερες σχέσεις με τη Ρωσία, ότι οι σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ θα πρέπει να εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις τους, ενώ έχει ταχθεί και κατά της συμφωνίας των Παρισίων (2015) για το περιβάλλον.

Σε ό,τι αφορά εμάς και την Κύπρο, δεν φαίνεται να υπάρχει κάποια αλλαγή. Ο Τραμπ είχε συναντηθεί με τους Νετανιάχου και Μόρσι πριν τις εκλογές, και φαίνεται πως με αυτούς θα μιλήσει για την πολιτική του στη ΝΑ Μεσόγειο. Αν κρίνουμε δε από την στάση των Ρεπουμπλικανών στο Κογκρέσο, φαίνεται πως (και λόγω Νετανιάχου) η συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν μπορεί να είναι βραχύβια.

Όσο για τους πανηγυρισμούς που ακούσθηκαν στην Άγκυρα, θεωρώ ότι βιάζονται..! Ξεχνώντας ότι ο Τραμπ αρνήθηκε να συναντήσει τον Ερντογάν στη Νέα Υόρκη, πιστεύουν ότι οι Ρεπουμπλικάνοι δεν θα υποστηρίζουν τους Κούρδους της Συρίας, ότι θα τους επιτραπεί να συμμετάσχουν στον διαμελισμό ή στην όποια συμφωνία για τη Συρία, και ότι θα τους παραδοθεί ο Γκιουλέν… Αν όμως τελικά η προσέγγιση ΗΠΑ-Ρωσίας πραγματοποιηθεί, τότε το ζήτημα της Συρίας θα λυθεί κατά το πώς θα κρίνει η «ισχυρή» Αμερική τα συμφέροντά της, σε συνδυασμό με εκείνα της Ρωσίας. Και σε κάθε περίπτωση, αν η νέα κυβέρνηση ακούσει κάποιους στην περιοχή θα είναι ο Νετανιάχου και ο Σίσι, που δεν είναι οι καλύτεροι φίλοι του Ερντογάν.

Τέλος, για όσους τυχόν ανησυχούν, υπάρχει μία ακόμη βεβαιότητα: ότι το αμερικανικό πολιτικό σύστημα είναι το κατ’εξοχήν σύστημα των θεσμικών αντίβαρων (“checks and balances”). Και με δεδομένες τις προεκλογικές συγκρούσεις επιφανών μελών του με τον Τραμπ, ίσως το ρεπουμπλικανικό Κονγκρέσο να μην είναι και τόσο πρόθυμο απέναντι στο νέο Πρόεδρο ή φιλικό στις πολιτικές του.